ایمپلنت دندان چیست؟ 5 دلیل محبوبیت ایمپلنت

یکی از سوالات رایج میان افرادی که مشکل دندان از دست رفته دارند، این است که ایمپلنت دندان چیست؟ از دست دادن دندان برای هر فردی ناراحت‌کننده است؛ مخصوصا اگر دندان‌های جلویی از دست رفته باشند. طبیعی است اگر در چنین شرایطی قرار گیرید نمی‌توانید راحت لبخند بزنید، غذا بخورید و یا در حضور جمع اعتماد به نفس کافی داشته باشید. حتی شاید در انجام برخی فعالیت‌های روزانه هم دچار مشکل شوید.

بهترین راهکاری که می‌تواند جایگزین دندان از دسته رفته شود، ایمپلنت یا کاشت دندان است. این ابزار از یک پایه کوچک تیتانیومی(فیکسچر) ساخته شده و ظاهر، احساسی  مشابه دندان‌های طبیعی دارد و عملکرد طبیعی یک دندان واقعی را برای شما تقلید کرده و می‌تواند لبخندی زیبا و اطمینان بخش به شما هدیه دهد.

ایمپلنت دندان دقیقا چیست؟

این ابزار درمانی پرطرفدار و محبوب تشکیل شده از پایه‌ها، تاج، بریج‌ها و پروتزهایی است که جایگزین دندان‌های از دست رفته می‌شود. این پایه یا پیچ فلزی(فیکسچر) ساخته شده از تیتانیوم همانند ریشه دندان عمل کرده و حمایت از تاج دندان، بریج یا پروتز را برعهده دارد.

معمولا پایه ایمپلنت بدون درد و توسط جراحی لثه وارد استخوان فک می‌شود که برای انجام آن باید از دندانپزشکان متخصصی کمک گرفت که در این کار مهارت و تخصص کافی دارند.

پایه تیتانیومی پس از قرارگیری داخل استخوان فک، برای یک دوره چند ماهه بدون هیچگونه اقدام بعدی باقی می‌ماند. تا اینکه استخوان اطراف بافت نرم ایمپلنت رشد کرده و آن را به ریشه‌ای دائمی تبدیل کند. در ادامه نیز اباتمنت(تکیه‌گاه روکش) به فیکسچر متصل شده و روکش نهایی هم بر روی اباتمنت قرار می‌گیرد.

اجزای سیستم کاشت دندان

حال که می‌دانید ایمپلنت دندان چیست خوب است با اجزای تشکیل دهنده آن که شامل سه قسمت است نیز آشنا شوید:

• ریشه یا پایه ایمپلنت (پایه تیتانیومی یا فیکسچر)

• تکیه‌گاه روکش یا قسمت اتصال دهنده (اباتمنت)

• تاج یا همان روکش(دندان مصنوعی)

فیکسچر

فیکسچر یا پایه ایمپلنت یک قطعه فلزی پیچ مانند و از جنس تیتانیوم است که با ساختار استخوان فک و بدن انسان سازگاری کامل داشته و در استخوان فک قرار می‌گیرد و قابلیت جوش خوردن با استخوان فک را دارد. پایه ایمپلنت نقش ریشه دندان را بازی کرده و می‌تواند به‌صورت دایمی در جای خود باقی بماند.

اباتمنت

اباتمنت همان قسمت اتصال دهنده‌ای است که به دندانپزشک کمک می‌کند تاج(دندان مصنوعی) را به ایمپلنت دندان(فیکسچر) متصل کند؛ بدون این قطعه امکان برقراری اتصال مستقیم میان این دو قسمت وجود ندارد. در واقع اباتمنت رابط بین فیکسچر و دندان مصنوعی است.

تاج

تاج اساسا پروتز یا دندان مصنوعی است که می‌بینید و برای جویدن از آن استفاده می‌کنید و شبیه تاج دندان طبیعی طراحی و ساخته می‌شود.

5 دلیل محبوبیت ایمپلنت دندان

مزایای کاشت دندان بی‌شمار بوده و موفقیت آن بر همگان ثابت شده است. برای آشنایی بیشتر با مزایای این راهکار اثربخش و حرفه‌ای با ما همراه باشید:

ظاهر طبیعی و تناسب راحت

ایمپلنت‌های دندانی براساس ظاهر، احساس و عملکرد دندان‌های طبیعی طراحی شده‌اند و این اعتماد به نفس را به بیماران می‌دهند که به راحتی لبخند بزنند، غذا بخورند و فعالیت‌های اجتماعی خود را سپری کنند.

قابل اعتماد با ماندگاری بالا

از دیگر ویژگی‌های کاشت دندان می‌توان به ماندگاری طولانی مدت اشاره کرد. با رعایت مستمر نکات و مراقبت‌های بهداشتی لازم و نگهداری مناسب می‌توان از ظاهر جذاب ایمپلنت به صورت دائمی و تا پایان عمر لذت برد.

بهبود توانایی خوردن و جویدن

کاشت دندان مانند دندان‌های طبیعی در استخوان دندان قرار می‌گیرد که با گذشت زمان، به حفظ استخوان فک و کاهش قابل توجه تحلیل استخوان کمک می‌کند. جایگزینی دندان از دست رفته با کمک این روش، این امکان را به شما می‌دهد که غذای خود را بهتر جویده و قدرت تکلم خود را حفظ کنید.

موفقیت بالا

این روش طی برنامه‌ریزی بسیار دقیق و مراقبت‌های لازم اجرا می‌شود و ماندگاری آن نسبت به دیگر روش‌های جایگزینی دندان از دست رفته بیشتر است. امروزه با پیشرفت فناوری و تکنیک‌های نوین اجرای ایمپلنت، میزان موفقیت آن نسبت به قبل رو به افزایش خواهد بود.

حفظ ظاهر و زیبایی صورت

ایمپلنت بدون نیاز به تراش دندان‌های مجاور و حفظ بافت طبیعی دندان و استخوان فک، مانع از تغییر حالات صورت می‌شود. این روش با حفظ استخوان فک، از تحلیل آن پیشگیری کرده و ساختار طبیعی دهان و دندان‌ها را حفظ می‌کند.

انواع ایمپلنت دندان از نظر ارتباط با استخوان فک

ایمپلنت اندوستئال(داخل استخوان)؛ رایج‌ترین نوع

این مدل به عنوان رایج‌ترین روش کاشت دندان، در اشکال مختلفی مانند پیچی، تیغه‌ای و … تشکیل می‌شود و با کمک جراحی، داخل استخوان فک قرار می‌گیرد. در ادامه نیز با رشد تدریجی استخوان اطراف پایه ایمپلنت، فرایند جوش خوردن کامل پایه با استخوان فک تکمیل می‌شود.

قابل ذکر است که ایمپلنت‌های اندوستئال یا داخل استخوانی در شکل‌های زیر موجود هستند:

• ایمپلنت پیچی شکل :

این نوع ایمپلنت، پرکاربردترین و رایج‌ترین نوع ایمپلنت است که شکل و عملکردی مشابه ریشه دندان طبیعی دارد و از این جهت با نام ایمپلنت ریشه‌ای هم شناخته می‌شود و در سایزهای مختلف(از نظر طول و قطر) طراحی و ساخته می‌شود.

• ایمپلنت تیغه‌ای:

یکی از اولین انواع ایمپلنت دندان است که امروزه به دلیل مزایای فراوانی که ایمپلنت‌های پیچی شکل دارند، استفاده از آن بسیار محدود شده است. این نوع ایمپلنت‌ها در قالب‌های تکی و چندتایی وجود دارند.

• ایمپلنت عرضی:

معمولا موارد کاربرد این نوع ایمپلنت برای زمانی است که شدت تحلیل استخوان فک پائین، بسیار بالا بوده و باعث نازک شدن آن شده است. . این ایمپلنت از زیر فک جایگذاری شده و پایه‌های آن از بخش بالایی فک بیرون زده می‌شود و بر روی پایه‌ها، میله‌ای قرار داده می‌شود تا پروتز دندان موردنظر بر روی آن قرار گیرد. استفاده از این نوع ایمپلنت هم با توجه به پیچیدگی‌های خاص آن، بسیار محدود است.

 

ایمپلنت ساب پریوستئال(روی استخوان)

این مدل زیر لثه و بر روی استخوان فک به صورت یک فریم فلزی(ساختار اسکلت فلزی) قرار می‌گیرد که از آن پایه‌هایی از لثه بیرون زده‌اند و پروتز نهایی بر روی آنها قرار داده می‌شود. ایمپلنت ساب پریوستئال برای بیمارانی قابل استفاده است که توانایی بهره‌مندی از پروتزهای مصنوعی را ندارند و ارتفاع استخوان آن‌ها برای نگه داشتن ایمپلنت اندوستال کافی نیست.

ایمپلنت‌ زیگوماتیک؛ کم کاربردترین نوع

ایمپلنت‌ زیگوماتیک کمترین نوع ایمپلنت‌های دندانی از نظر کاربرد است که در دسترس شماست. این روش پیچیدگی خاصی دارد و تنها در صورتی قابل انجام است که بیمار استخوان کافی در ناحیه فک برای کاشت دندان نداشته باشد و به جای آن از استخوان گونه کمک گرفته می‌شود.

روش‌های ایمپلنت دندان از نظر مراحل و نوع درمان

کاشت ایمپلنت به سه روش رایج و مطمئن قابل انجام است:

ایمپلنت تک مرحله‌ای

 در این روش، بعد از جراحی و قرارگیری پایه(فیکسچر) در استخوان فک، لثه روی آن را با بخیه نمی‌بندند و هنگام نصب اباتمنت و تاج دندان نیازی به جراحی مجدد لثه نیست. در این روش فیکسچر و اباتمنت در یک مرحله نصب می‌شوند و به خاطر همپوشانی مراحل درمان، دوره درمان کوتاهتر است. توجه داشته باشید که این روش به خاطر بروز چالش‌ها و عوارض احتمالی باید زیر نظر یک دندانپزشک متخصص و مجرب انجام شود.

ایمپلنت دو مرحله‌ای

یکی از رایج‌ترین روش‌های کاشت دندان، دو مرحله است. در مرحله اول، لثه ناحیه موردنظر با جراحی برش داده شده و پایه(فیکسچر) ایمپلنت داخل استخوان فک قرار می‌گیرد و سپس لثه جراحی شده با استفاده از بخیه بسته می‌شود تا عملیات جوش خوردن تدریجی استخوان فک با پایه صورت گیرد. در مرحله دوم، مجددا ناحیه مورد نظر جراحی شده و اباتمنت به پایه متصل شده و نهایتا روکش یا پروتز روی آن قرار می‌گیرد(این روش ممکن است 3 تا 5 ماه طول بکشد).

ایمپلنت فوری 

این روش جزء محبوب‌ترین روش‌های کاشت دندان است، زیرا نسبت به دو روش قبلی سریع‌تر انجام می‌شود و برای دندان‌های قدامی(جلویی) بسیار رایج است. پس از قرارگیری پایه داخل استخوان فک، اباتمنت و روکش روی آن نیز در فاصله زمانی کوتاه‌تر(معمولا 3 تا 4 هفته طول می‌کشد) نسبت به روش دو مرحله‌ای نصب می‌شود و بلافاصله بیمار از ظاهر طبیعی دندان استفاده می‌کند.

ایمپلنت پانچی(ایمپلنت بدون جراحی)

ایمپلنت پانچی نوعی کاشت ایمپلنت بدون جراحی است. در این روش بدون اینکه در ناحیه هدف برشی ایجاد شده و بخیه ای زده شود، استخوان فک توسط ابزار مخصوصی پانچ شده و سپس فیکسچر( پایه ایمپلنت) در آن قرار داده می‌شود. لازمه استفاده از این روش داشتن استخوان فک کافی و بدون تحلیل است و از ویژگی‌های بارز آن میزان درد و خونریزی پائین و کوتاه شدن دوره درمان و بهبودی است.

ایمپلنت دیجیتال(لیزری)

این روش یکی از روش‌های ایمپلنت بدون جراحی است و در آن دندانپزشک با استفاده از اسکن سه بعدی از استخوان فک و عصب‌ها، ناحیه هدف را برای قرارگیری فیکسچر(پایه ایمپلنت) شناسایی می‌کند. سپس با استفاده از لیزر، حفره دقیقی را روی استخوان فک ایجاد کرده و فیکسچر را در آن ناحیه قرار می‌دهد. مشابه حالت قبلی، کاهش درد، کاهش پروسه درمان و بهبودی سریع از ویژگی‌های بارز ایمپلنت دیجیتال است.

معیارهای شکل ظاهری ایمپلنت‌ها

• اندازه طول و قطر سطح مقطع

• نوع شکل

• نوع سطح بدنه

• نحوه اتصال به اباتمنت

انواع ایمپلنت از نظر اندازه

مینی ایمپلنت(باریک)

از این نوع ایمپلنت اکثرا در مواردی استفاده می‌شود که فضای کافی در ناحیه هدف و دهان فرد برای کاشت ایمپلنت معمولی(استاندارد) وجود نداشته باشد یا در ناحیه هدف، استخوان فک از تراکم کافی برخوردار نباشد.

ایمپلنت استاندارد(معمولی)

معمولا از این نوع ایمپلنت در قسمت قدامی(جلویی) دهان استفاده می‌شود.

ایمپلنت بزرگ

معمولا از این نوع ایمپلنت در قسمت خلفی(عقبی) دهان، خصوصا برای جایگزینی دندان‌های آسیاب بزرگ(دندان 6 و 7) استفاده می‌شود.

انواع ایمپلنت از نظر نوع شکل

• پیچی شکل مخروطی

• پیچی شکل استوانه‌ای

• سیلندری(استوانه‌ای صاف)

انواع ایمپلنت از نظر سطح بدنه

در اوایل ظهور ایمپلنت‌ها سطح آنها صاف و هموار بود ولی به مرور فرم طراحی سطح بدنه عوض شد. روال طراحی به این صورت تغییر کرد که برای بیشتر کردن استحکام و مقاومت ایمپلنت در برابر فشارهای وارده، باید سطح تماس ایمپلنت با استخوان فک را افزایش دهند که این هم جز با ایجاد ناهمواری و زبر کردن بدنه آن امکان‌پذیر نبود.

البته همچنان ایمپلنت‌هایی وجود دارند که سطح بدنه آنها حالت ترکیبی دارد و بخشی از بدنه زبر و بخش دیگر هم صاف است.

شکل زیر ایمپلنت‌های مختلفی را از نظر نوع سطح بدنه نشان می‌دهد. ایمپلنت با بافت سه بعدی، ایمپلنت زبر پولیش شده از پائین، ایمپلنت زبر پولیش شده از بالا.

انواع اتصال پایه ایمپلنت به اباتمنت

بین پایه ایمپلنت دندان(فیکسچر) و روکش دندان، قطعه‌ای بنام اباتمنت وجود دارد که نقش واسط و تکیه‌گاه روکش دندان را دارد. در واقع اباتمنت معادل تاج دندانی است که جهت نصب روکش بر روی آن، تراش داده و آماده شده است و به عنوان تکیه‌گاه روکش عمل می‌کند.

سر ایمپلنت از نظر اتصال به اباتمنت به سه دسته(اتصال‌های نر و مادگی) تقسیم می‌شود:

اتصال شش ضلعی داخلی

شکل شش ضلعی سر پایه ایمپلنت(فیکسچر) به صورت سوراخ است و اباتمنت درون آن فرو رفته و پیچ می‌شود(اتصال مادگی).

اتصال شش ضلعی خارجی

شکل شش ضلعی سر پایه ایمپلنت(فیکسچر) به صورت برآمدگی چندضلعی است و اباتمنت درون آن پیچ می‌شود(اتصال نری).

اتصال هشت ضلعی داخلی

شکل هشت ضلعی سر پایه ایمپلنت(فیکسچر) به صورت سوراخ است و اباتمنت درون آن فرو رفته و پیچ می‌شود(اتصال مادگی).

انواع اتصال اباتمنت به روکش

اتصال با سمان(چسبی): در این حالت روکش دندان با سمان(چسب مخصوص) بر روی اباتمنت قرار گرفته و به آن چسبانده می‌شود.(دقیقا مشابه حالت دندان طبیعی و روکش روی آن)

اتصال پیچی: در این حالت، روکش با یک پیچ مخصوص به اباتمنت متصل شده و سپس محل پیچ در روی دندان، با یک ماده پر کننده دندانی مانند کامپوزیت(همرنگ روکش)، پر شده و صاف می‌شود.

کاندیدای مناسب برای ایمپلنت

آیا شما کاندیدای کاشت دندان هستید؟ در صورتی که شرایط زیر را داشته باشید می‌توانید از مزایا و عملکرد فوق‌العاده این روش دندانپزشکی استفاده نمایید:

• بهره‌مندی از سلامت عمومی دهان و دندان

• بهره‌مندی از استخوان کافی در ناحیه فک برای حمایت از پایه ایمپلنت

• برخورداری از بافت سالم لثه‌ای و نداشتن هیچ‌گونه بیماری لثه‌ای یا پریودنتال

مراقبت‌های بعد از جراحی ایمپلنت، کسب موفقیت درمان

درست مانند دندان‌های طبیعی، ایمپلنت‌های دندانی نیز برای حفظ عملکرد عالی و پیشگیری از بیماری نیاز به مراقبت‌های دقیق دهان و دندان در خانه و بازدید منظم دندانپزشک دارند. خیلی‌ها تصور می‌کنند با اجرای این روش، نیازی به مسواک‌زدن ندارند، در حالی که انجام مراقبت‌های رایج دهان و دندان مانند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن همچنان باقی است.

قیمت ایمپلنت دندان چقدر است؟

هزینه کاشت دندان به عوامل مختلفی مانند تعداد دندان‌های از دست رفته، شرایط استخوان، متریال انتخابی و مهارت دندانپزشک بستگی دارد. معمولا هر چقدر شرایط کاشت سخت باشد، احتمال این که هزینه گران شود، وجود دارد. همچنین دندانپزشکان با توجه به مهارت و تجربه‌شان تعرفه‌های مختلفی برای انجام این اقدام دندانپزشکی در نظر می‌گیرند.

ایمپلنت دندان چقدر طول می‌کشد؟

مدت زمان نصب ایمپلنت دندان فرآیندی سه مرحله‌ای است که برای هر فرد می‌تواند متفاوت باشد. به طور کلی فرآیند انجام آن حدود 3 الی 5 ماه طول می‌کشد. این مدت زمان ممکن است برای افرادی که از پروتز کامل دندان استفاده می‌کنند کمی متفاوت باشد.

طول عمر دندان کاشته شده چقدر است؟

با مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن، ایمپلنت و پایه آن می‌تواند یک عمر دوام بیاورد، با این فرض که بیمار هر 6 ماه یکبار برای معاینه دندانپزشکی منظم مراجعه کند. همچنین تاج دندان به تنهایی حدود 10 الی 15 سال دوام می‌آورد تا این‌که بر اثر ساییدگی یا شکستگی نیاز به تعویض داشته باشد. البته حفظ بهداشت عالی دندان و استفاده محتاطانه از آن می‌تواند عمر روکش را حدود 15 سال افزایش دهد.

دیگر عامل مؤثر بر ماندگاری ایمپلنت، موقعیت مکانی آن است. معمولا ایمپلنت‌های پشتی(خلفی) دهان بیشتر در معرض فشار هستند و نسبت به دندان‌های جلویی(قدامی) سریع‌تر دچار فرسودگی می‌شوند.

عوارض یا خطرات کاشت دندان

کم پیش می‌آید که این اقدام دندانپزشکی مهم با مشکل مواجه شود. به هر حال، هر عمل جراحی با احتمال بروز مشکلات مختلف همراه است. پس اگر به فکر انجام کاشت ایمپلنت دندان هستید، خوب است با عوارض آن نیز آشنا شوید:

• خطر بروز عفونت در محل کاشت وجود دارد که با علائمی همچون بوی بد، تورم لثه و دندان سست قابل تشخیص است.

• احتمال این که پایه ایمپلنت به اعصاب لثه آسیب وارد کند، وجود دارد.

• مشکلات سینوسی یکی دیگر از عوارض نادر برای دندان‌هایی است که در فک بالایی کاشته می‌شوند.

• این احتمال وجود دارد که بدن شما به کاشت دندان واکنش منفی نشان دهد و مجبور به تعویض آن شوید.

• بیماری اطراف ایمپلنت یکی از بیماری‌های رایج لثه است که در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی و عادات نامناسب اتفاق می‌افتد.

کلام آخر

با دانستن این که ایمپلنت دندان چیست و شرایط نصب آن، بهتر می‌توانید تصمیم درست بگیرید. همچنین گذراندن جلسات مشاوره و بررسی تمام خطرات توسط دندانپزشک کمک می‌کند با حس اطمینان آمادگی لازم را کسب و به نتیجه ایده‌آل دسترسی پیدا کنید.

سوالات رایج ایمپلنت دندان

1. ایمپلنت دندان چقدر دردناک است؟

این روش درمانی، برای کسانی که دارای استخوان خوبی هستند و نیازی به جراحی بافت ندارند، اصلا خطرناک نیست. تنها طی 2 الی 3 روز اول با درد مواجه می‌شوند که این درد با مصرف داروهای تجویز شده توسط دندانپزشک به راحتی قابل کنترل است.

2. آیا ایمپلنت دندان ارزشش را دارد؟

اگر با دندان از دست رفته مواجه هستید، این روش بی‌شک ارزش پرداخت هزینه و وقت را دارد و همانند دندان طبیعی قابل استفاده است.

3. معایب ایمپلنت دندان چیست؟

به دلیل نیاز کاشت دندان به جراحی، ممکن است عوارض آن طی چند روز اولیه اذیت کننده باشد و با عوارض احتمالی همچون عفونت، آسیب عصبی و … همراه باشد.

4. چه مدت بعد از کشیدن دندان می‌توانم کاشت دندان انجام دهم؟

معمولا بعد از 3 الی 4 ماه از کشیدن دندان و بهبود کامل لثه‌ها، امکان اجرای ایمپلنت وجود دارد. البته قبل از آن باید عفونت دهانی برطرف شود.

اگر در مورد مقاله بالایی سؤال یا دیدگاهی دارید، لطفا آن را از طریق فرم ارتباطی زیر کامنت کرده و با دیگر بازدیدکنندگان سایت دکتر مهدی کریمی به اشتراک بگذارید.