هرچند که زمان رویش اولین دندان در کودکان یکسان نیست اما معمولا رویش دندان های شیری کودکان از شش ماهگی شروع شده و تا پایان دو یا سه سالگی طول می‌کشد. تعداد دندان های شیری در هر فک ۱۰ عدد و در کل دهان ۲۰ عدد می‌باشد. این دندان‌ها در رشد و تغذیه کودک نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند بنابراین نگهداری و مراقبت از دندان های شیری به اندازه دندان‌های دائمی اهمیت دارد.
این دندان‌ها در تکلم، غذا خوردن، لبخند، چهره و اعتماد به نفس کودک نقش مهمی دارند و مسیر و نحوه شکل‌گیری دندان‌های دائمی را مشخص کرده و در شکل‌گیری طول قوس فکی و دهانی نقش مهمی را ایفا می‌کنند.
تا سن شش سالگی هر کودک، فرایند جویدن بر عهده دندان های شیری است و پس از لق شدن و ریزش آنها، بتدریج دندان‌های دائمی جانشین آنها می‌شوند. این فرایند تا سن 12 تا 13 سالگی ادامه داشته به صورتی که دیگر بعد از آن، هیچ اثری از دندان‌های شیری نخواهد بود.
دندان های شیری، نقش بالایی در سلامت دهان و توسعه صحیح فک و دندان کودکان دارند. این دندان‌ها علاوه بر تأثیر در راه‌اندازی فرآیند رویش دندان‌های دائمی، در حفظ مکان‌های خالی برای دندان‌های دائمی نیز نقش بسزایی دارند.
متأسفانه تصور اشتباهی که بین اکثر افراد و مخصوصا والدین کودکان وجود دارد این است که به دلیل موقتی بودن دندان‌های شیری، این افراد به رعایت بهداشت دهان و دندان کودکان در این بازه سنی اهمیتی نمی‌دهند و اعتقاد چندانی به مراقبت از آنها ندارند.
در سایه این تصور اشتباه اگر دندان شیری زودتر از موعد طبیعی خود از دست برود، دندان‌های مجاور به سمت محل خالی دندان مذکور حرکت کرده و فضای موجود را تنگ می‌کنند و در ادامه رویش دندان دایمی جایگزین در این فضا، دچار مشکل می‌شود.
حاکم بودن این باور غلط در برخی از پدر و مادرها، باعث می‌شود تا با عدم نظارت و مراقبت کافی از دندان های شیری، باعث پوسیدگی زودرس و از دست رفتن آنها شوند که نتیجه آن رویش نابجا یا عدم رویش دندان‌های دائمی زیرین است. آگاه کردن والدین از اهمیت دندان‌های شیری می‌تواند به میزان قابل توجهی سلامت دهان و دندان کودکان را ارتقاء دهد.
در صورت عدم رعایت بهداشت دهان از طرف والدین به تدریج مینای دندانی دچار تخریب شده و ایجاد پوسیدگی به تدریج به عاج دندان و پالپ دندان رسیده و باعث درد و ناراحتی و بعضا آبسه دندانی می‌شود. با توجه به اینکه در سنین کودکی انجام اعمال دندانپزشکی برای بچه‌ها بسیار سخت است لذا پیشگیری و حفظ دندان‌های شیری بسیار حائز اهمیت است.
نکات مراقبت از دندان های شیری کودکان
• نظارت مستمر بر بهداشت دهان و دندان کودکان
• پرهیز از تغذیه کودکان در میان وعده‌های غذایی با مواد قندی و نشاسته‌دار
• به حداقل رساندن استفاده از شیشه شیر در تغذیه کودکان بزرگ‌تر از یک سال
• از بین بردن عادت مکیدن انگشت شست در کودکان
• کاهش مصرف تنقلات قندی توسط کودکان
• شستشوی بلافاصله دهان و مسواک زدن بعد از مصرف مواد غذایی شیرین
• مصرف مستمر لبنیات مخصوصا شیر جهت بالا بردن استحکام دندان‌ها
• انجام معاینات دوره‌ای و منظم دندان‌ها توسط دندانپزشک
راههای ارتباطی برای دریافت مشاوره، هماهنگی وقت ویزیت، استعلام قیمت و سایر خدمات دندانپزشکی زیبایی مطب دکتر مهدی کریمی
دلایل اهمیت مراقبت از دندان های شیری
• غذا خوردن راحت‌تر
• صحبت کردن صحیح
• تراز کردن دندان‌های دائمی در بزرگسالی
• بالا بودن اعتماد به نفس در کودکی
• تحریک استخوان فک و رشد آن
علائم پوسیدگی دندان های شیری
• لکه‌های قهوه‌ای یا سیاه روی دندان‌ها
• تورم لثه
• تب، تورم یا تحریک پذیری که می‌تواند نشان دهنده عفونت باشد
• بوی بد دهان
انواع خدمات دندانپزشکی کودکان
• جرم‌گیری دندان
• ترمیم یا پرکردن دندان
• عصب‌کشی دندان
• فلوراید تراپی
• کشیدن دندان
کلام آخر
همچنانکه در این مطلب اشاره شد اهمیت حفظ و مراقبت از دندان های شیری کودکان کمتر از دندان‌های دائمی نیست و این دندان‌ها در تغذیه راحت‌تر، داشتن قدرت تکلم بالاتر و … نقش بسزایی دارند.
مراقبت‌های دندانپزشکی کودکان تضمین می‌کند که دندان های شیری و لثه‌های کودکان سالم بمانند. بنابراین با مراقبت صحیح از دندان های شیری کودکان، می‌توانیم لبخند زیبا به آنها هدیه نموده و در بالا بردن اعتماد به نفس کودک کمک شایان توجهی کنیم.
اگر در مورد مقاله بالایی سؤال یا دیدگاهی دارید، لطفا آن را از طریق فرم ارتباطی زیر کامنت کرده و با دیگر بازدیدکنندگان سایت دکتر مهدی کریمی به اشتراک بگذارید.
