گیر غذایی دندان یکی از رایج‌ترین و آزار دهنده‌ترین مشکلات دندانی است که بعضی افراد با آن درگیر هستند. این مشکل علاوه بر اینکه برای فرد یک تجربه تلخ و ناخوشایند محسوب می‌شود، میتواند عامل تحریک لثه، ایجاد التهاب، تورم و درد در لثه ناحیه گیر غذایی شده و در دراز مدت به عنوان یکی از عوامل پوسیدگی دندان و در ادامه از دست دادن آن ایفای نقش کند.
این ناهنجاری دهان و دندان صرفا مختص دندان‌های طبیعی نیست و میتواند بعد از درمان‌های دندانپزشکی مثل روکش دندان، ترمیم، ایمپلنت دندان و حتی بعد از اقدامات دندانپزشکی زیبایی مثل لمینت دندان و ونیر کامپوزیت هم پیش بیاید. بنابراین مشکل گیر غذایی در همه درمان‌های ترمیمی و جایگزینی دندان، میتواند رخ بدهد.
فراموش نکنیم که احتمال چالش گیر غذایی بعد از خدمات درمانی و زیبایی دندان در صورتی که انجام چنین اعمال درمانی و زیبایی به‌صورت علمی و حرفه‌ای صورت گیرد، تقریبا به صفر می‌رسد و در صورت بروز آن در موارد خیلی نادر هم، کاملا قابل رفع است. در این مطلب ما را همراهی کنید تا بیشتر با این مشکل دهان و دندان، علل و راههای رفع آن آشنا شوید.
دلایل گیر غذایی دندان چیست؟
عوامل مختلفی می‌توانند دلیل این باشند که شما گیر غذایی را تجربه کنید. آگاهی و داشتن شناخت از این عوامل میتواند تا حد زیادی در کنترل این چالش شما را یاری کند. برخی از این عوامل عبارتند از:
• وجود فاصله یا دیاستم بیش از حد معمول در بین دندانها
• بی‌نظمی و نامرتبی دندانها
• داشتن تحلیل لثه و استخوان
• بیماری‌های لثه(پریودنتال)
• وجود حفره در بین دندانها
• پوسیدگی دندان و از بین رفتن بخشی از تاج
• وجود خلل و فرج بر روی قسمت‌های مختلف دندان
• وجود دندان شکسته مخصوصاً در ناحیه خلفی(پشتی) دهان
• ترمیم غیراصولی دندان
• استفاده از روکش‌ها و پروتزهای غیر اصولی
• انجام درمان‌های زیبایی غیر اصولی
• وجود دندان عقل نهفته
• رویش جزئی دندان
عوارض گیر غذایی برای سلامتی دهان و دندان
همانطور که در ابتدای مطلب اشاره شد گیر غذایی نه تنها تجربه ناخوشایندی برای فرد دارد، میتواند برای سلامتی دهان و دندان نیز مشکل‌ساز باشد. عدم توجه به مدیریت و درمان آن میتواند باعث ایجاد مشکلات، در ادامه پوسیدگی و نهایتا از دست دادن دندان شود.
برخی از مشکلات حاصل از گیر غذایی دندان عبارتند از:
بوی بد دهان
در کنار التهاب لثه و وجود عفونت‌های دندانی، گیر غذایی هم میتواند دلیلی بر بوی بد دهان و تنفس فرد باشد. تکه‌های غذایی که فرد می‌خورد، در بخش‌های مختلف دهان به دام می‌افتند و بعد از گذشت مدت زمانی در اثر فعالیت باکتری‌های تجزیه کننده، فاسد شده و بوی مشمئز کننده‌ای را تولید میکنند.
راههای ارتباطی برای دریافت مشاوره، هماهنگی وقت ویزیت، استعلام قیمت و سایر خدمات دندانپزشکی زیبایی مطب دکتر مهدی کریمی
تخریب ساختار دندانها
وقتی ساختار مستحکم مینا و عاج دندانها به صورت مستمر و طولانی مدت در معرض فعالیت میکروارگانیسم‌ها و محیط‌های اسیدی قرار می‌گیرد، دچار تخریب شده و از بین می‌‌روند.
خونریزی لثه
معمولا پس از گیر غذایی در دندانها، افراد با ابزارهای نوک تیزی مثل خلال دندان و … اقدام به پاک‌سازی ناحیه موردنظر میکنند که میتواند به بافت لثه آسیب رسانده و باعث بروز خونریزی شود. البته بعضا در خود غذایی که فرد می‌خورد ممکن است تکه‌های تیز(مثل تیغ ماهی و …) باشد که عاملی برای خونریزی لثه در ناحیه گیرغذایی باشد.
التهاب لثه(Gingivitis) و عفونت دندان
بعضا گیر غذایی میتواند باعث عفونت لثه و دندان شود. چراکه گیر افتادن غذا در بین دندان میتواند شرایط را برای فعالیت‌های انواع باکتری‌های تجزیه کننده فراهم کند و زمینه را برای بروز عفونت و تاثیر آن بر بافت دهان را مهیا کند.
تحلیل لثه
چنانچه در بالا گفته شد عادت به تمیز کردن و پاک‌سازی ناحیه‌ای که در آن گیر غذایی افتاده با ابزارهای نوک تیز در افراد مختلف باعث خونریزی، التهاب و در ادامه تحلیل لثه می‌شود. لذا باید در پرهیز از این عادت‌های اشتباه اهتمام ورزید.
فاصله افتادن(دیاستم) بین دندانها
اصلی‌ترین دلیل گیر غذایی در بین دندانها بروز فاصله در بین آنها است که منشاء آن دلایل مختلفی میتواند باشد. ادامه روند پاک‌سازی تحت فشار ناحیه موردنظر با ابزارهای سفت، به افزایش این فاصله کمک کند.
البته این مشکل علاوه بر گیر غذایی، فرد را میتواند با چالش‌های زیبایی هم مواجه کند که برای درمان آن، روش‌های زیبایی مثل ونیرها و یا در موارد شدیدتر استفاده از ارتودنسی کارساز است.
بروز حساسیت در لثه‌ها
فشار به لثه‌ها در اثر پاک‌سازی ناحیه گیر غذایی میتواند به حساس شدن لثه‌ها کمک کند.
احساس فشار بین دندانها
وقتی از خلال دندان یا ابزار تیزی برای تمیز کردن ناحیه گیر غذایی استفاده می‌شود ممکن است عمق گیر غذایی بیشتر شده و بین دو دندان ناحیه موردنظر فشار بیشتری احساس شود.
راههای ارتباطی برای دریافت مشاوره، هماهنگی وقت ویزیت، استعلام قیمت و سایر خدمات دندانپزشکی زیبایی مطب دکتر مهدی کریمی
احساس درد در فک
در صورت عدم پاک‌سازی کامل ناحیه هدف از منابع غذایی به دام افتاده، این غذاها به عنوان منبع تغذیه برای باکتری‌های تجزیه کننده موجود در دهان عمل کرده و در دراز مدت منجر به عفونت و تشدید آن در لایه‌های عمقی لثه شده که بعدا عامل بروز درد مزمن در فک می‌شود.
بروز آبسه در لثه
ادامه‌دار بودن گیر غذایی باعث تجمع باکتری‌ها در دهان و به تبع آن باعث بروز آبسه می‌شود.
لق شدن دندانها
در موارد حادتر با تخریب و تحلیل استخوان فک که حامی اصلی دندانها است، ممکن است دندانها لق شده و در ادامه دندانها از دست بروند.
پوسیدگی دندان
وجود حفره و گیر کردن ذرات غذا در عمق لثه، فرایند آسیب رساندن به دندان و سرعت بخشیدن به پوسیدگی دندان را در پی خواهد داشت.
روش‌های رفع گیر غذایی دندان
حال که با عوامل گیر غذایی آشنا شده‌ایم، باید راهکارهای جلوگیری از آن را نیز بدانیم. رعایت این راهکارها ما را در جلوگیری از بروز عوارض گیر غذایی کمک خواهند کرد. این راهکارها عبارتند از :
• مسواک زدن مستمر
• استفاده صحیح از نخ دندان
• بازسازی مجدد ترمیم‌ها و روکش‌های دندانی معیوب
• انجام ترمیم‌های علمی و اصولی
• انجام روکش دندان توسط دندانپزشک متبحر
• انجام ایمپلنت دندان
• انجام روش‌های زیبایی مثل لمینت و …
راههای ارتباطی برای دریافت مشاوره، هماهنگی وقت ویزیت، استعلام قیمت و سایر خدمات دندانپزشکی زیبایی مطب دکتر مهدی کریمی
گیر غذایی و ایمپلنت دندان
ایمپلنت دندان به عنوان یک پروتز ثابت، بهترین و کارآمدترین راهکار درمانی برای دندان از دست رفته است.
جلوگیری از گیر کردن غذا در اطراف ایمپلنت‌های دندانی از بروز هرگونه التهاب، تورم و عفونت پیشگیری می‌کند. بدین ترتیب نه تنها لثه دچار تحلیل و آسیب نشده، بلکه طول عمر ایمپلنت‌ها نیز افزایش می‌یابد.
بنابراین در راستای رعایت یهداشت دهان ودندان، توجه به گیر غذایی دندان‌های ایمپلنت شده از اهمیت بالایی برخوردار است و در صورت مشاهده باید رفع شود.
گیر غذایی دو طرف روکش ایمپلنت از شایع‌ترین مشکلاتی است که افراد بسیاری با آن مواجه هستند. گیر غذایی در اطراف ایمپلنت ممکن است به دلایل گوناگونی داشته باشد و شناسایی دلایل اصلی از اهمیت بالایی برخوردار است که عبارتند از:
اندازه کوچکتر از حد نرمال روکش دندان
در صورت عدم دقت کافی در قالب‌گیری یا خطای لابراتوار پروتزهای دندانی ممکن است روکش سفارشی برای ایمپلنت کوچکتر از حد طبیعی شده و یک فاصله ناخواسته بین ایمپلنت کاشته شده با دندان‌های مجاور ایجاد شود. این فاصله به وجود آمده مستعد گیر غذایی دندان است.
در چنین مواردی راهکار درمانی، تعویض روکش و نصب روکش جدید در طی یک پروسه جدید است. اگر روکش جدید به‌صورت اصولی ساخته شود مشکل گیر غذایی کاملا رفع خواهد شد.
جابجایی دندان‌های اطراف ایمپلنت
ایمپلنت‌های دندانی به علت کاشت درون استخوان فک، هیچگونه حرکت اضافی نداشته و به صورت ثابت هستند. اما دندان‌هی طبیعی مجاور آن بنا به دلایل مختلفی نظیر ضعف بافت همبند لثه و تحلیل استخوان فک ممکن است حرکت داشته و با ایجاد فاصله، عامل گیر غذایی شوند.
روش‌های پیشگیری و درمان گیر غذایی در ایمپلنت‌ها
روش‌های اصلی و مهم پیشگیری و درمان گیر غذایی دندان ایمپلنت شده عبارتند از:
• انتخاب ایمپلنتولوژیست حرفه‌ای برای کاشت دندان
• استفاده از برندهای معتبر و باکیفیت ایمپلنت‌های دندانی
• جراحی پیوند لثه و بازسازی استخوان فک جهت افزایش استحکام و ماندگاری ایمپلنت دندان
• رعایت مستمر بهداشت دهان و دندان
کلام آخر
گیر کردن دائمی غذا بین دندانها میتواند موجب تحلیل لثه و گاهی اوقات عفونت آن شود. نتیجه چنین حالتی ابتلا به بیماری‌های لثه، حساسیت و پوسیدگی دندان یا حتی از دست رفتن دندان است.
فشار مداوم به دندان و بافت لثه برای خارج کردن مواد غذایی از بین آنها میتواند موجب خونریزی لثه و از بین رفتن بافت حامی دندان شود. استفاده از مسواک و نخ دندان و رعایت نکات بهداشتی در مدیریت این مشکل دندانی میتواند کارساز باشد.
اگر در مورد مقاله بالایی سؤال یا دیدگاهی دارید، لطفا آن را از طریق فرم ارتباطی زیر کامنت کرده و با دیگر بازدیدکنندگان سایت دکتر مهدی کریمی به اشتراک بگذارید.
